Metoda Montessori w domu - jak to zrobić?

by - sobota, października 13, 2018

Metoda Montessori, choć jej historia sięga niemalże 100 lat przeżywa w Polsce prawdziwy renesans. Jak grzyby po deszczu powstają kolejne placówki pracujące tą metodą. Na czym właściwie polega Metoda Montessori? Czy można wykorzystywać ją w warunkach domowych? Dziś odpowiem Wam na te pytania i pokażę świetną książkę, która ułatwi Wam pracę z dzieckiem  w domu na zasadach Marii Montessori.

  Metoda Montessori ma na całym świecie wielu zwolenników, powstaje coraz więcej placówek pracujących na zasadach tejże metody. Stała się ona popularna przede wszystkim dlatego, że stawia na naukę samodzielności i umożliwianie dziecku  podejmowania decyzji. Te umiejętności są jednocześnie niezbędne w dorosłym życiu, o czym świetnie wiemy. Dziś przybliżę Wam główne założenia metody Montessori oraz pokażę, jak można wykorzystywać jej elementy w codziennym życiu i edukacji dziecka w domu.


Trochę historii...

Maria Montessori twórczyni pedagogiki montessoriańskiej urodziła się w 1870 roku w Rzymie. Po ukończeniu studiów pracowała jako dyrektor w szkole dla dzieci ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi. Zawsze starała się dotrzeć do tych najbardziej potrzebujących, dlatego też w roku 1907 założyła Casa dei Bambini, czyli szkołę dla dzieci z najniższych sfer społecznych, slumsów. To właśnie w czasie pracy we własnej placówce zaczęła opracowywać znaną do dziś pedagogikę. Sama twierdziła, że do wszelkich wniosków, do opracowania konkretnych metod nakierowały ją dzieci i przyglądanie się ich rozwojowi.


Powyższa grafika pokazuje w jaki sposób podczas pracy z dziećmi metodą Montessori osiąga się cele. Pierwsza niezbędna rzecz, to umożliwienie dziecku samodzielnego wyboru, z czego wynika następnie radość z nauki. Druga rzecz, to rola nauczyciela rodzica, która polega na wspieraniu rozwoju dziecka i dokonywanych przez niego decyzji.


Najważniejsze zasady metody Montessori:

1. Podstawą wychowania jest szacunek do dziecka -  dziecko należy doceniać, szanować bez względu na to, czy popełniło błąd czy też nie.

2. Wychowanie do samodzielności - chyba najbardziej znanym mottem tej metody jest "Pomóż mi zrobić to samemu". Oznacza to, że nie mamy za zadanie wyręczać dziecka, lecz motywować je, wspierać. Mała pomoc jest ostatecznością.

3. Sensoryczne doświadczanie świata - nauka w systemie Montessori powinna odbywać się za pomocą jak największej liczby zmysłów. Dlatego wszelkie pomoce, zabawki w placówkach Montessori są stworzone właśnie w myśl tej zasady.

4. Przygotowanie do życia w społeczności -  nauka współpracy, pomocy, empatii to kolejne niezwykle ważne zadania, na które stawia metoda Montessori. To właśnie dlatego w placówkach montessoriańskich miesza się dzieci w różnym wieku. Starsze dzieci pomagają młodszym, opiekują się nimi.

5. Pozytywne wzmacnianie - nawet w przypadku niepowodzenia, należy podbudowywać dziecko i zachęcać do dalszych prób.



  
Fazy wrażliwe

Maria Montessori wskazywała na istnieje faz wrażliwych, czyli szczególnych momentów w życiu dziecka, kiedy odznacza się ono różnymi predyspozycjami. Te predyspozycje z czasem zamieniają się na poszczególne zdolności. Montessori tym samym wskazywała na to, że na wszystko w życiu dziecka przychodzi odpowiedni czas. I tak oto dziecko przechodzi przez następujące fazy:

0-6 rok życia to etap kiedy dziecko niezwykle wiele odkrywa, kiedy uczy się mimowolnie. Buduje swój intelekt, język, podstawy wiedzy o kulturze.

6-12 rok życia to takie okres w życiu każdego dziecka, kiedy rozwija się myślenie abstrakcyjne, wyobraźnia. Wiedza zdobyta w pierwszej fazie zaczyna być wykorzystywana i używana do dalszego rozwoju.

12-18 lat - młodzież zaczyna budować swoje ja w społeczeństwie. To faza kiedy niezwykle ważne jest poczucie własnej wartości, wiara we własne siły. Tu następuje również poszukiwanie systemu wartości i idei, z którego człowiek będzie korzystał w dorosłym życiu.


Otoczenie, czyli jak przygotować dom do korzystania z metody Montessori

Maria Montessori twierdziła, że podstawą prawidłowego rozwoju dziecka jest dobrze zaprojektowane otoczenie, tak by ten rozwój maksymalnie wspierać. 

Przede wszystkim takie otoczenie powinno być proste i uporządkowane, tak by nie rozpraszać uwagi dziecka. 

Poza tym trzeba zadbać o odpowiednio dobrane pomoce rozwojowe, które można podzielić na kilka grup:

- ćwiczenia dnia codziennego, czyli ogólnie rzecz biorąc wszystko co wiąże się z samoobsługą, wdrażaniem do samodzielności. Konkretne sprzęty zależą od ćwiczonej sprawności. Jeśli chcemy nauczyć dziecko wlewania wody z dzbanka do szklanki, trzeba ustawić przedmioty w polu widzenia i ruchu dziecka, tak by bez przeszkód mogło próbować. 

- kształcenie zmysłów - tutaj warto zadbać o pomoce, które rozwijają jednocześnie jak najwięcej zmysłów. Mam tu na myśli wszelkie kolorowe bryły, przedmioty o różnych strukturach, przedmioty o różnej temperaturze. Jedną z bardzo znanych pomocy dydaktycznych w placówkach Montessori jest różowa wieża z klocków, która pomaga w różnicowaniu wielkości. 


źródło: ceneo.pl
- zdolności matematyczne - tutaj przydadzą się wszelkie pomoce, które wprowadzą dziecko w naukę liczenia oraz w system dziesiętny. Np. złote perełki.


 - zdolności językowe -  obrazki z podpisami, tabliczki z literami, ruchomy alfabet. Świetną pomocą, którą można wykonać w domowym zaciszu jest taca z piaskiem lub mąką, na której dziecko może rysować palcem poszczególne litery. 

- wychowanie kosmiczne - wszelkie mapy, globusy, puzzle z flagami, dziećmi z różnych części świata.

Pedagogika Montessori jest niezwykłym, choć tak naprawdę prostym i intuicyjnym podejściem do dziecka. Szczególnie ważna jest wolność w podejmowaniu wyborów oraz inspirowanie dziecka do rozwoju i pokonywania własnych słabości. Rodzic ma być przewodnikiem po świecie, inspiratorem. 

Jeśli Twoje dziecko uczęszcza do placówki montessoriańskiej, to zdecydowanie warto przenieść tą metodę również na grunt domowy, tak by rozwój przebiegał holistycznie i by wspierać postępy pociechy.

Często rodzice szukają sposobu, by skutecznie i w miarę prosto przenieść metodę Montessori do domu. Na pierwszy rzut oka takie wyzwanie może wydawać się niezwykle trudne, ale ze względu na coraz większą popularność tej metody w Polsce, wydawnictwa publikują poradniki i pomoce, które mają za zadanie ułatwić to rodzicom. Dzisiaj właśnie mam przyjemność pokazać Wam najnowszą książkę Małgorzaty Ceremugi, "Montessori dla każdego"



"Montessori dla każdego" to kompletna i uniwersalna pomoc dydaktyczna dla rodziców, ale również dla nauczycieli. Książka podzielona jest na pięć części, według wyżej przeze mnie opisanych obszarów rozwojowych: życie codzienne, zmysły, język, matematyka, kosmos. 

Dla osób, które do tej pory nie miały do czynienia z metodą Montessori, autorka przygotowała obszerny wstęp, gdzie wyjaśniła podstawy tej metody i dała sporo cennych rad.

Książka pełna jest kart ćwiczeń, które na pewno zainspirują Was do tworzenia własnych zadań dla dzieci. Dzieciaki z tą książką rozwiną się pod wieloma względami, będą rozwijać wszystkie swoje zmysły. Będą wycinać, rysować, kleić, tworzyć różne struktury. Będzie się działo jednym słowem!

Na pewno zwrócicie uwagę na to, że wszystkie zadania opierają się na realnych postaciach, na rzeczywistości, którą obserwuje dziecko. To również cecha charakterystyczna tej metody.

Książka, którą Wam dziś prezentuje jest przeznaczona dla dzieciaków w wieku przedszkolnym, aż do siódmego roku życia. Dzięki zadaniom tu zgromadzonym dziecko zacznie swoją przygodę z literami i liczeniem. To, co musisz wiedzieć, to fakt, że nie musisz posyłać dziecka do placówki montessoriańskiej, by korzystać z tej metody w domu. Możesz wyłuskać z niej te elementy, które wiesz, że jesteś w stanie przenieść na domowy grunt i będziesz mógł realizować. 

Książkę serdecznie Wam polecam, bo daje naprawdę ogromny zastrzyk inspiracji. To setki stron kart pracy, które sprawią dzieciakom wiele radości i nauczą ich wielu ważnych umiejętności.







Znacie metodę Montessori? A może macie dzieci w placówkach montessoriańskich? Podzielcie się swoimi odczuciami na ten temat. Dajcie znać, czy chcecie serię postów o tym, jak w prosty i przyjemny sposób realizować tą metodę w warunkach domowych.

Podobne wpisy

0 komentarze