Hans Rosling - 'Factfulness. Dlaczego świat jest lepszy niż myślimy?'

by pożeramstrony - czwartek, stycznia 14, 2021

Żyjemy w czasach natłoku informacji. Jesteśmy nimi atakowani z każdej strony. Wiele z nich zupełnie się ze sobą rozmija, media manipulują danymi, a my gubimy się jak dzieci we mgle, nie wiedząc już w co wierzyć... Jak być świadomym odbiorcom w czasach fake newsów? Jak naprawdę wygląda świat obdarty ze stereotypów? Hans Rosling, dyrektor fundacji Gapminder i popularyzator wiedzy opartej na liczbach i faktach oddał w nasze ręce przewodnik po nowoczesnym świecie, dzięki, któremu każdy z nas świadomie oddzieli kłamstwo od prawdy!

Media każdego dnia dostarczają nam setek nowych informacji. Zdecydowana większość z nich ma negatywny przekaz, dotyczy smutnych, złych, przerażających czasami spraw. Przyznam się Wam, że rzadko oglądam serwisy informacyjne. Nie dlatego, że jestem ignorantką, ale dlatego, że wywołują we mnie strach przed przyszłością, pokazują świat jakiego nie chcę. Po prostu. Pamiętam, że gdy chodziłam do szkoły, moja nauczycielka WOS-u wyznaczyła pracę domową na cały rok z góry. Każdego tygodnia jedna, wyznaczona osoba miała codziennie oglądać wybrany serwis informacyjny i wyłapywać jedynie pozytywne wiadomości, spisywać je, a następnie odczytywać na lekcji. Choć było to kilka ładnych lat temu, pamiętam, że to odczytywanie nigdy nie trwało nadzwyczaj długo. Przytłacza nas ilość negatywnych informacji o klęskach żywiołowych, biedzie, chorobach, wojnach. Coraz częściej słyszymy, że ludzie mówią, że żyjemy w strasznych czasach, że tyle ludzi cierpi... Tak, ale czy na pewno jest gorzej niż kilkadziesiąt lat temu? Czy bieda jest większa? Czy ataki terrorystyczne są tak bardzo powszechne, jak mogłoby się wydawać? Hans Rosling udowadnia, że o świecie wiemy mniej niż szympansy (tyczy się to nawet profesorów największych światowych uczelni), a wszystko przez to, że w codziennym świecie posługujemy się stereotypami i to one zaburzają nasze postrzeganie świata. Tutaj idealnie pasuje cytat z książki: Świat wydaje się straszniejszy, niż jest w rzeczywistości, ponieważ to, co słyszysz, zostało wyselekcjonowane – przez twój własny filtr uwagi lub przez media – właśnie dlatego, że budzi w ludziach przerażenie.

Zanim o samej książce napisze nieco więcej, proszę obejrzyjcie najpierw jeden z wykładów Hansa Roslinga i popatrzcie, w jaki prosty i obrazowy sposób ten inspirujący człowiek otwiera nasze oczy!

Dokładnie z takim samym humorem i jasnością przekazu napisana jest książka "Factfulness". Hans Rosling sam o sobie mówi, że jest "możliwistą", czyli patrzy na świat i ocenia go, biorąc pod uwagę fakty, nie emocje. To właśnie jego naukowe, ale jakże jednak zdroworozsądkowe podejście uczyniło go niezwykłą osobowością, której wykładów z wypiekami na twarzy słuchały miliony. W swojej książce Rosling rozprawia się z dziesiątkami stereotypów, które wpływają mylnie na nasz obraz świata. Przede wszystkim autor raz na zawsze niszczy stereotyp mówiący o tym, że świat dzieli się na bogaty zachód i tzw. trzeci świat! Kraje, które często na pierwszy rzut oka mogą nam się wydawać zacofane i mało rozwinięte, w rzeczywistości wyprzedzają np. Polskę w średniej długości życia, czy jakości kształcenia. Dlatego warto patrzyć na liczby i aktualizować swoją wiedzę.

Czy na pewno wyznawana religia wpływa na ilość dzieci? Jaki procent ludności ma dostęp do elektryczności? Jak w rzeczywistości w skali świata wygląda dostęp dziewczynek do edukacji?

To, co ogromnie podoba mi się w tej książce, to fakt, że Hans Rosling nie klepie nas po plecach i nie mówi - "Jest pięknie, nic nie musisz robić, świat jest idealny". On po prostu udowadnia nam, że jest lepiej, niż mogłoby się zdawać, co jednak jest tożsame z tym, że nadal wiele jest do zrobienia zarówno w temacie ubóstwa na świecie, czy ochrony klimatu. Sam zresztą podsumowuje to tak:

"Gdy słyszymy, jak ktoś mówi, że jest coraz lepiej, mamy wrażenie, że chce powiedzieć: „nie martw się”, „odpręż się” czy nawet „spójrz w drugą stronę”. Lecz gdy ja opowiadam o postępie, mam coś innego na myśli. Na pewno nie zachęcam do ignorowania poważnych problemów istniejących na świecie. Twierdzę, że rzeczy mogą być zarówno w złym, jak i lepszym stanie."

Aktualizuj swoją wiedzę. Niektóre informacje szybko się dezaktualizują. Technologia, kraje, społeczeństwa, kręgi kulturowe i religie podlegają ciągłym zmianom.

Wizja niebezpiecznego świata jeszcze nigdy nie była tak skutecznie prezentowana jak teraz, w czasach, gdy świat stał się spokojniejszy i bezpieczny.

Mogłoby się wydawać, że książka o naukowych faktach będzie nudna jak flaki z olejem, ale nic bardziej mylnego. Hans Rosling to była prawdziwa medialna osobowość, człowiek z niesamowitą energią, poczuciem humoru i przede wszystkim z misją! Jego pasja i chęć zakrzewienia w ludziach idei Factfulness bije z dosłownie każdej strony książki. Jest to jedna z tych książek, w których mam już masę zaznaczonych zakreślaczami fragmentów, do których wrócę niejednokrotnie. Książka otwierająca oczy, dająca nam proste narzędzia do tego, by nie błądzić w mgle w świecie miliona informacji i bodźców.